ພຣະໂພທິວໍຣະວົງສາມະຫາກະສັດຕາທິຣາຊເຈົ້າ ໃນສີລານີ້ ກະສັດເມືອງໃດ ?

- ມີຫຼັກສີລາຈາຣືກຫຼາຍຫຼັກ ທີ່ເຮົາສາມາດນໍາມາອ້າງອີງໄດ້ ກ່ຽວກັບການຂຽນອັກສອນລາວຕາມເຄົ້າ ເຮົາອ້າງອີງໃນໜັງສືທີ່ປະກົດໃນສີລາຈາຣືກ ທີ່ເປັນອັກສອນລາວແທ້ໆ ທີ່ເຮົາພົບເຫັນໃນລາວ ທີ່ມີອາຍຸ ໗໐໐ ປີລົງມາ ທີ່ລາວເຮົາໄດ້ຮັບເອກະຣາດ ແລະປົກຄອງດິນດອນຕອນທີ່ເປັນອານາຈັກ ລ້ານຊ້າງນີ້ ເປັນຕົ້ນມາ, ແຕ່ເຮົາສາມາດອ​​​ອ່ານພົບສີລາຈາຣືກອັກສອນລາວ ຢ່າງຫຼວງຫຼາຍຈະຢູ່ໃນປະມານ ໔ ຫາ ໕ ຮ້ອຍປີຜ່ານມາ
- ດັ່ງສີລາຈາຣືກ ວັດສຸວັນ ບ້ານເກິນ ວຽງຄໍາຫຼັກນີ້ ເປັນສີລາຈາຣືກໝາຍຂອບເຂດວັດສຸວັນ ບ້ານເກິນ ວຽງຄຳ ເປັນຫຼັກທີ່ສົມບູນທີ່ສຸດ ເທົ່າທີ່ພົບ ມາ ທີ່ໄດ້ຂຽນດ້ວຍອັກສອນລາວ ໃນສ່ວນທີ່ເປັນການລົງຣືກ ດ້ານເທິງ ເຂົາຂຽນດ້ວຍອັກສອນທັມ ແຕ່ຂຽນທີ່ເປັນຈາຣຶກນັ້ນ ແມ່ນຂຽນດ້ວຍອັກສອນລາວ ເຖິງວ່າອັກສອນທີ່ເຫັນຈະແປກຕາບັນດາທ່່ານກໍຕາມ ແຕ່ນັ້ນ ຄືອັກສອນລາວຂອງເຮົາແທ້ ໆ ເມື່ອ ໓໘໘ ປີຜ່ານມາ.

- ອາຍຸຂອງສີລາຈາຣືກ
- ເທົ່າທີ່ປາກົດໃນສ່ວນຫົວຈະແຈ້ງ ຂຽນໄວ້ດ້ານຊ້າຍ ຂອງວົງຣືກວ່າ ໙໘໕ (ເປັນຈຸລະສັກກາຊ) ກໍເອົາຈຸລະສັງກຣາຊປີນີ້ມາຕັ້ງ ແລ້ວລົບດ້ວຍປີສັງກາດ ທີ່ປາກົດໃນສີລາຈາຣືກ ຈະໄດ້ອາຍຸປີບັນທຶກສີລາລືກ ຄື:

- ປີນີ້ ປີຈຸລະສັງກາດ ໑໓໗໓ - ໙໘໕ = ໓໘໘ ປີ (ຂະນະຂຽນ ວັນທີ ໑໓ ເດືອນມິຖຸນາ ໒໐໑໑)
- ແລ້ວກໍາອາຍຸສີລາຈາຣືກໄດ້ລົບຫາປີຈາຣືກສີລາຈາຣືກນີ້:
- ເອົາ ພ.ສ ປັດຈຸບັນຕັ້ງ ໒໕໕໔ - ໓໘໘ = ປີສະຫຼັກສີລາຈາຣືກນີ້ ກໍຄື ປີ ພ.ສ ໒໑໖໖
- ແລ້ວ ຄ.ສ ປັດຈຸບັນຕັ້ງ ໒໐໑໑ - ໓໘໘ = ປີສະຫຼັກສີລາຈາຣືກນີ້ ກໍຄື ປີ ຄ.ສ ໑໖໒໓

- ສີລາຈາຣືກນີ້ ມີອາຍຸ ໓໘໘ ປີໂດຍປະມານ ຈະຫຼຸດຈະລີື່ນ ເສດໄປກໍແມ່ນ ເດືອນເລັກໆນ້ອຍ ຈະປັດຖິ້ມໄປ, ແຕ່ເຮົາມາເບິ່ງ ເລື່ອງຂອງປະຫວັດສາດຂອງເມືອງບ້ານເກິນ ວຽງຄຳ ແລະຫຼັກຖານ ໃນອັກສອນລາວບູຮານໃນເມື່ອ ໓໘໘ ກວ່າປີຜ່ານເຫັນວ່າມີຄວາມອຸດົມສົມບູນ ທີ່ສຸດ.

- ໃນສີລາຈາຣືກ ນີ້ໄດ້ປາກົດສະຖານທີ່ຈະແຈ້ງວ່າ ເປັນວັດສຸວັນ ບ້ານເກີນ ວຽງຄໍາ ແລະບັນທຶກນີ້ ເປັນການບອກໄວ້ຈະແຈ້ງວ່າ ເປັນຊາຕາວັດ ຈຶ່ງບໍ່ເປັນການສົງໄສແລ້ວວ່າສີລາຈາຣືກນີ້ ເວົ້າເຖິງຫຍັງ ພຽງແຕ່ວ່າເຮົາຢາກຮູ້ວ່າວັດສຸວັນ ບ້ານເກິນ ວຽງຄຳນັ້ນຢູ່ໃສລະຫວ່າງ ທີ່ບ້ານເກິນປັດຈຸບັນ ກັບບ້ານວຽງຄຳ ທີ່ຢູ່ແຖວໆປາກຄະຍູງ ໃນເມືອງວຽງຄຳປັດຈຸບັນ, ທັງສອງຂໍ້ສົງໄສນີ້ ເປັນໄປໄດ້ທັງສອງ ຄື

໑. ຫາກເປັນວັດທີ່ຕັ້ງຢູ່ບ້ານເກິນ ເມືອງທຸຣະຄົມ ເຮົາແທ້ສະແດງວ່າ ບ້ານເກິນນີ້ ເປັນເມືອງວຽງຄໍາ ມາແຕ່ອະດີດແລ້ວ. ໒. ຫາກແມ່່ນວັດສຸວັນນະຕັ້ງ ຢູ່ໃນຝັ່ງເມືອງວຽງຄຳ ປັດຈຸບັນ ໃນຈາຣືກວ່າ ບ້ານເກິນວຽງຄຳ ກໍສະແດງ ໃຫ້ເຫັນວ່າ ບ້ານເກິນ ເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງເມືອງວຽງຄໍາ ຫຼືໃນເມື່ອ ໓໘໘ ປີຜ່ານມານີ້ ບ້ານເກີນປາກົດຊື່ແລ້ວໃນປະຫວັດສາດ. (ເນື່ອງຈາກຫຼັກຖານເຮົາບໍ່ທັນພຽງພໍ ເນື່ອງຈາກເຮົາບໍ່ມີປະຫວັດສາດ ອື່ນໆມາອ້າງອີງ ເພາະປະຫວັດສາດທີ່ເຮົາມີທຸກໆສະບັບ ເປັນປະຫວັດ ສາດລວມເທົ່ານັ້ນ ຫຼືເຮົາຈະຮຽກວ່າແມ່ແບບປະຫວັດສາດ(ປະຫວັດສາດແຫ່ງຊາດ), ສ່ວນປະຫວັດສາດໃນລາຍລະອຽດ ຍັງບໍ່ມີໃຜຂຽນເລີຍ ຫຼືບັນທຶກໄວ່້ເລີຍ, ເຮົາຍັງຂາດປະຫວັດສາດທ້ອງຖິ່ນ ຈຶ່ງບໍ່ສາມາດທີ່ຈະສືບຄົ້ນ ຄວາມຣະອຽດຂອງເມືອງວຽງຄໍາໄດ້ຈະແຈ້ງ ເມື່ອທ້າຍເດືອນພຶດສະພາ ໄດ້ໄປທ່ຽວແຖວນັ້ນ ກໍເລີຍມາທາງເມືອງວຽງຄໍາ ກໍໄປທ່ຽວວັດວຽງຄໍາ ແລ້ວກໍອອກມາທາງບ້ານເກີນ ຈາກວັດວຽງຄໍສ ມາທ່າບັກບ້ານເກິນ ປະມານ ໕ ກິໂລແມັດ, ຫຼັກຖານນີ້ ເປັນໄປໄດ້ບ້ານເກິນ ເປັນສູນກາງຂອງເມືອງວຽງຄໍາ) ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ໃນສີລາຈາຣືກນີ້ ເຮົາກໍຮູ້ໄດ້ຈະແຈ້ງແລ້ວວ່າ ເມືອງວຽງຄໍາ ທີ່ປະກົດຕົວກ່ອນປີ ໑໓໕໓ (ສະໄໝພຣະເຈົ້າຟ້າງຸ່ມ) ປະກົດຕົວວ່າວຽງໄຜ່ໜາມ ເມື່ອ ພຣະເຈົ້າຢ້າງຸ່ມເອົາຊະນະພຣະຍາເພົາແລ້ວ ກໍປ່ຽນນາມເມືອງເປັນວຽງຄໍາ ແລະມາຮອດປີ ຄ.ສ ໑໖໒໕ ນັ້ນ, ຄືຫຼັງຈາກຕັ້ງວຽງຈັນເປັນຣາຊະທານີ ໃນປີ ໑໕໖໐ ນັ້ນພຽງ ໖໓ ປີ ແລະໃນນັ້ນ ກໍປະກົດຊື່ພຣະເຈົ້າໄຊຍະເຊດຖາຢ່າງຈະແຈ້ງ ແລ້ວພຣະໂພທິວໍຣະວົງ ມະຫາກະສັຕຣາທິຣາຊະເຈົ້ານີ້​ແມ່ນໃຜ ? ເປັນກະສັດອົງໃດ ອານາຈັກລ້ານຊ້າງຈັນທະບູຣີ ຫຼືເປັນກະສັດອົງໃດ ຂອງເມືອງວຽງຄໍາລະ ?